หลังจากที่ปรากฏการใช้อักษรไทยย่อที่หน้าบันวิหารธรรมศาลา ทำโดยท่านปานในราว ๆ 2438-2440 ยังหาไม่เจอบุดที่ใช้อักษรไทยย่อซึ่งระบุเวลาที่เขียนในช่วง ๆ นี้หรือหลังจากนี้ ห่างมานานถึงมาเจอจารึกเครื่องพุทธบูชาจากวัดบางทองคำ ซึ่งเป็นไทยย่อที่ไม่ค่อยย่อแล้ว คงเหลือแต่วิธีตวัดหางตัวอักษร และรูปสระบางตัวเท่านั้น แต่ก็แสดงให้เห็นเค้าโครงความเข้าใจรูปอักษรไทยย่อของผู้สร้างจารึกอยู่
ผมคิดว่าอาจเป็นไปได้ยากที่สายการใช้อักษรไทยย่อในเมืองนครจะยังคงสืบทอด หรือมีการใช้เขียนอยู่ในบางสำนักจนกระทั่งยุคนั้น การใช้อักษรไทยย่อในจารึกนี้น่าจะเกิดจากการที่ผู้ทำจารึกเลือกหยิบเอาชุดอักษรไทยย่อซึ่งเห็นในบุดมาใช้มากกว่า อาจด้วยเหตุผลด้านความงาม หรือความเข้าใจของผู้ทำจารึกเองว่าชุดอักษรแบบนี้เป็นอักษรแบบโบราณและเป็นของมีคุณค่า หรืออาจได้ตัวอย่างอักษรไทยย่อมาจากบุดของครูบาอาจารย์ก็ได้
เพราะเมื่อดูจากปริมาณบุดอักษรไทยย่อเมืองนครที่เหลือมาจนยุคของเราซึ่งเท่าที่ผมได้มีโอกาสได้ตรวจสอบก็กว่า 50 รายการ ที่ยังคงหลงเหลืออยู่ในที่อื่นที่ผมเห็นผ่านตายังไม่มีโอกาสได้ตรวจสอบ รวมกันแล้วคงยังเหลือบุดเมืองนครที่ใช้อักษรไทยย่ออยู่กว่า 100 รายการ ในยุคที่จารึกนี้ถูกทำขึ้นคงยังเหลือบุดที่ใช้อักษรไทยย่อเป็นตัวอย่างมากกว่านี้ และพบเจอได้ง่ายกว่านี้มาก
ภูเขาเงิน จากวัดบางทองคำ เชียรใหญ่
ภูเขาเงิน เลขทะเบียน วพธ.35987 ความสูงรวม 87 เซนติเมตร กว้าง 35 เซนติเมตร ยาว 55 เซนติเมตร เก็บรักษาอยู่ในวิหารโพธิลังกา
ตัวภูเขาและองค์ประกอบทั้งหมดได้แก่พืชพรรณ ต้นไม้ ศาลา เสาธงตีขึ้นจากแผ่นเงิน หงส์ยอดเสาธงทำจากทองคำ เดิมเคยมีต้นไม้เงินต้นเตี้ย ๆ อีกต้นหนึ่งอยู่ข้างศาลา แต่ชำรุดตกหล่นหายไปในอดีต สันนิษฐานว่าคงปะปนอยู่ในวิหารเขียน กำลังดำเนินการค้นหาเพื่อนำมาประกอบคืนให้สมบูรณ์
ภูเขาเงินนี้สร้างขึ้นโดยการนำของพ่อท่านสุข วัดบางทองคำ อำเภอเชียรใหญ่ (ณ ขณะที่่ทำยังอยู่ในอำเภอปากพนัง) เมื่อปี 2473 ดังมีข้อความในจารึกแผ่นเงินว่า
รัชชะตะบรรพต พร้อมด้วยสุรัชชะตะรุกขะชาตินี้ พระอุปัชฌาย์ศุขพร้อมด้วยอุบาสกอุบาสิกา คณะวัดบางทองคำ อำเภอปากพนัง มีปสาทะจิตร สร้างขึ้นน้อมถวายแด่องค์พระบรมธาตุ ขอผลานิสงส์นี้จงยังทิฎฐธรรมสัมปรายิกัตถะประโยชน์ แลปรมัตถะประโยชน์ให้สำเร็จแก่ข้าพเจ้าทั้งหลายเทอญ ๚ะ๛
วันที่ ๑ ธันวาคม พระพุทธศักราช ๒๔๗๓
——————————-
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=3918627714912718&id=1048876421887876
