ขนมรังบวบ ขนมจากไข่ขาวเหลือใช้ที่รังสรรค์คิดค้นโดยมุสลิมบ้านหัวเขา ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา หมู่บ้านชาวประมงเก่าเเก่ตั้งเเต่สมัยอยุธยาแห่งลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา
“ไข่เป็ดดองคู่” ถือกำเนิดจากวิถีประมงแห่งลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา ของมุสลิมบ้านหัวเขา ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา สืบเนื่องจากความต้องการไข่ขาวของไข่เป็ดสำหรับใช้เพื่อย้อมเครื่องมือประมงเช่น กัด แห ฯลฯ ซึ่งทำจากด้ายดิบเพื่อเพิ่มความคงทนให้กับเครื่องมือประมงและมีสูตรลับผสมพืชบ้างชนิดที่หาได้บนเขาหัวเขากับเขาแดงลงไปผสมกับไข่ขาวด้วย…ไข่แดงจึงเป็นของเหลือใช้เกิดการรังสรรค์คิดค้นนำมาดองในน้ำเกลือใส่กลับลงไปในเปลือกไข่แล้วนำไปนึ่งให้สุก ได้ไข่แฝดรสชาติมันเค็มสีสันชวนลิ้มลองจึงเรียกว่า “ไข่เป็ดดองคู่”
เป็นของหรอยที่ถูกปากผู้คนหลากหลายชาติพันธุ์ และวัฒนธรรมอยู่รอบลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา และจากข้อมูลภาคสนามของผู้เขียนพบว่า มุสลิมสงขลาหรือมุสลิมซิงฆูรานอกแผ่นดินเเม่ อาทิที่ลุ่มน้ำปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ลุ่มน้ำอ่าวบ้านดอนเมืองไชยา ก็ปรากฎการทำไข่เป็ดดองคู่ทำกินทำขายกันสืบมาเช่นกัน
แม้ว่ายุคสมัยจะเปลี่ยนเเปลงไป เครื่องมือประมงพัฒนาใช้เส้นใยสมัยใหม่ ไข่ขาวจากที่เคยเป็นสิ่งจำเป็นจึงกลายเป็นของที่ไม่ต้องนำมาใช้ย้อมเครื่องมือประมงอีกต่อไป แต่ด้วยรสชาติอร่อยของไข่เป็ดดองคู่ อาหารชนิดนี้ก็ไม่อาจถูกพรากไปจากลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา และยังคงมีการทำสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน
การผลิตไข่เป็ดดองคู่ของมุสลิมบ้านหัวเขานั้นถือเป็นภูมิปัญญาคู่ชุมชนแห่งนี้ โดยมีการแยกเอาไข่แดงออกจากไข่ขาวเพื่อนำไปใช้เป็นวัตถุดิบหลัก …ไข่ขาวที่ถูกแยกออกมาจากการทำไข่เป็ดดองคู่ซึ่งมีสถาะเป็นของเหลือใช้ จึงเป็นอีกวัตถุดิบหนึ่งที่นำมาสู่การคิดค้นและรังสรรค์เป็นของหรอยอีกหลายชนิดได้อย่างน่าสนใจ
สำหรับบทความชิ้นนี้ขอนำมารู้จักกับขนมที่มีชื่อว่า “ขนมรังบวบ” ของมุสลิมบ้านหัวเขา ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา หมู่บ้านประมงมุสลิมลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาที่หาอยู่หากินมาหลายชั่วคน
ขนมสีเหลืองหน้าตาชวนรับประทาน มีลักษณะเป็นเส้นม้วนเป็นก้อนกลมเหมือน “ขนมรังบวบ” รสชาติหวานชุ่มฉ่ำด้วยน้ำตาล รสสัมผัสละมุนลิ้น “วาบีอะ” (วา แปลว่า ป้า / บีอะคือชื่อ) คนขายมุสลิมบ้านหัวเขาบอกว่า “…รังบวบทำจากไข่ขาวที่เหลือจากเอาไข่แดงทำไข่เป็ดดองคู่…โพสให้มังขนมรังบวบของหัวเขาเรา…”
วาบีอะ เจ้าของรังบวบขายคู่กับไข่เป็ดดองคู่ที่ตลาดหน้าเมือง(หลาดบ้านเล)
ช่วงเดือนบวชแบบนี้จะขายดีกว่าเวลาปกติกินเฉพาะรังบวบก็อร่อยหรือจะกินคู่กับต้ม ข้าวเหนียวห่อด้วยใบกะพร้อหรือกินกับ “สังหยา” (สังขยา) ก็ได้ ขนมรังบวบนี้มีความใกล้ชิดกับขนมฝอยทองเป็นอย่างมากต่างกันเเค่วัตถุดิบหลักคือใช้ไข่ขาวกับไข่แดงส่วนผสมวิธีการทำเเทบจะเหมือนกันซึ่งที่ร้านของวาบีอะก็ทำขายคู่กันที่สำคัญคือขนมรังบวบขายคู่กับไข่เป็ดดองคู่อันสะท้อนสีสันของอาหารทั้งสองชนิดนี้ได้อย่างมีชีวิตและจิตวิญญาณ มีรากเหง้าที่แฝงฝังความคิดอันสร้างสรรค์จากวิถีประมงแห่งลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาอย่างแท้จริง
ขนมรังบวบจึงเรียกได้ว่าเป็นมรดกภูมิปัญญาที่คิดค้น ดัดแปลงโดยชาวประมงมุสลิมแห่งลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาที่บ้านหัวเขาอีกชนิดหนึ่งคู่กับอาหารชนิดอื่นเช่น “สังหยาไข่ขาว” “ไข่ขาวทอด” กินคู่กับน้ำจุ้ม “ลูกอ้วน” ฯลฯ ซึ่งคิดค้นขึ้นจากไข่ขาวเหลือใช้ จากการใช้ไข่แดงทำไข่เป็ดดองคู่เช่นกันผู้เขียนจะขอนำมาเขียนเล่าในโอกาสต่อไป…
ท่านใดสนใจอยากลิ้มลองวาบีอะขายที่ตลาดนัดหน้าเมืิองบ้านเล สามารถไปอุดหนุนกันได้ครับ
หมายเหตุ ไข่เป็ดดองคู่เป็นชื่อเรียกเฉพาะของมุสลิมบ้านหัวเขาหมายถึง “ไข่ครอบ” อ่านเพิ่มเติมได้ใน ไข่ดองชื่ออันไม่เป็นที่รู้จักของไข่ครอบ กับบางมิติที่ถูกครอบอยู่ใต้เปลือกไข่ : https://savesingora.com/…/%e0%b9%84%e0%b8%82%e0%b9%88…/
เผยแพร่ครั้งแรกใน – https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02G7dfMe4bvYnnguUhMhzBbZw5CcdckdNB5bxsu1Rvqz8DiWbvKmaLu73auW11fgMgl&id=61550820161852
