ภาพถ่ายเก่างานศพพระสงฆ์รูปหนึ่ง พบที่วันแหลมจาก ต.ปากรอ อ.สิงหนคร จ.สงขลา แสดงให้เห็นรูปทรงและโครงสร้างของฐานเบญจาที่ตั้งของโลงศพที่อยู่สูงขึ้นไป เข้าใจว่าทั้งส่วนฐานเบญจาและโลงนั้นประดับประดาด้วยงานฉลุกระดาษทองเกรียบซึ่งเป็นที่นิยมกันมากในพื้นที่แถบลุ่มน้ำเลสาบสงขลาและใกล้เคียง บริเวณมุมมีฉัตรประกอบทุกมุม ชั้นที่สองนั้นมีการตั้งภาพถ่ายของพระสงฆ์ที่มรณภาพ
จุดที่น่าสังเกตคือสัดส่วนของตัวโลงที่มีด้านยาวค่อนข้างแคบเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่มีสัดส่วนจวนจะใกล้เคียงกับสี่เหลี่ยมจัตุรัส ซึ่งสันนิษฐานว่าการจัดท่าทางศพของพระสงฆ์ภายในนั้นอาจจะจัดเป็นท่านั่งที่เอนไปทางข้างหลังกึ่งนั่งกึ่งนอนโดยจะขอเรียกโลงลักษณะเช่นนี้ว่า “โลงเอน” ซึ่งเข้าใจว่าคือโลงอย่างที่ในวงการช่างเรียกกันว่า “โลงสามส่วน” ส่วนบนของโลงนั้นประดับด้วยดอกไม้ไหวสูงลดหลั่นกันขึ้นไปเป็นชั้นๆ ส่วนฝาโลงบนสุดทำเป็นยอดสูงสามยอด
ในเบื้องต้นสันนิษฐานภาพนี้น่าจะเป็นภาพในงานศพของ พระมหาลอย จนฺทสโร (ลอย ระตินัย) อดีตเจ้าอาวาสวันแหลมจาก โดยพิจารณาจากความสวยงามและวิจิตรของการจัดแต่งเครื่องประกอบโลงศพ ทั้งนี้พระมหาลอย จนฺทสโร เป็นพระสงฆ์ที่ชาวบ้านให้การเคารพนับถือเป็นอย่างมากมาตั้งแต่ครั้งอดีตจวบจนถึงปัจจุบัน โดยท่านได้มรณาภาพในวันที่ ๑๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๘๒ และ ทำการฌาปนกิจศพในปีพ.ศ. ๒๔๘๓
จัดทำโดยคณะแอดมินกลุ่ม “นิเวศวิทยาวัฒนธรรมลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา”
อ้างอิง