ฉากที่ ๒๓ นายพรานอัศสุรีถวายแก้วของพญานาค

    เมื่อพระเจ้าศรีธรรมาโศกตั้งบ้านเมืองอยู่ที่เชิงเขาชวาปราบเรียบร้อยแล้ว อยู่มาพระอินทร์ได้ทรงทราบด้วยทิพยญาณว่า พระเจ้าศรีธรรมาโศกราชจะได้สร้างเมืองใหญ่ และสร้างสถูปประดิษฐานพระบรมธาตุที่หาดทรายแก้ว

    จึงทรงให้พระเพสนูกรรแปลงเป็นกวางหลอกล่อนายพรานอัศสุรีซึ่งเป็นพรานล่าสัตว์ของพระเจ้าศรีธรรมาโศกราช ให้ติดตามจนมาพบดวงแก้วซึ่งท้าวนาคีคายไว้เป็นพุทธบูชาในตำแหน่งที่ฝังพระบรมธาตุนั้น ในบริเวณนั้นยังมีฝูงกาเฝ้ารักษาอยู่ด้วย นายพรานอัศสุรีครั้นพบดวงแก้วก็เร่งเอากลับมาถวายพระเจ้าศรีธรรมาโศกราช พระเจ้าศรีธรรมาโศกทรงซักถามความเป็นมา และลักษณะชัยภูมิของหาดทรายแก้วที่นายพรานอัศสุรีพบลูกแก้วโดยละเอียดก็สนพระทัยมาก ดำริว่าอาจเป็นที่ตั้งเมืองได้ รับสั่งให้นายพรานนำทหาร และนายช่างวาดเขียนเดินทางไปทำรายละเอียดของบริเวณนั้นให้ครบถ้วนกลับมาถวาย

    เมื่อพระเจ้าศรีธรรมาโศกราชทรงได้แผนที่แสดงรายละเอียดแล้ว จึงเสด็จมายังหาดทรายแก้ว ให้ตั้งพลับพลาอยู่ที่ทุ่งใหญ่ ห่างจากที่ประดิษฐานพระบรมธาตุ ซึ่งขณะนั้นมีกาเฝ้าอยู่ในระยะทางหนึ่งวัน

    ในราตรีที่ประทับในพลับพลานั้น เทวดาได้แสดงนิมิตเรื่องราวแห่งการประดิษฐานพระบรมธาตุของพระนางเหมชาลา และเจ้าชายทนธกุมารบนหาดทรายแก้ว ตามดำริของกษัตริย์ลังกา พระเจ้าศรีธรรมาโศกราชจึงทราบความเป็นไปโดยตลอด

๏ ท้าวตั้งวัดเวียงสระ ก่อรูปพระมุนีวร

พันตามาเร่าร้อน อาสน์แก้วอ่อนดังสำลี

๏ ท้าวเล็งจักขุญาณ ทุกทิศสารจึงเห็นมี

บรมนาถธาตุชินศรี มีฝูงการักษาอยู่

๏ หาดทรายแก้วโสภา เจ้าลังกาเอามาสู่

ฝังไว้ได้เห็นอยู่ กล้าวมฤทูแก่เทวา

๏ จงท่านเพสนูกรรม์ เร่งเร็วพลันไปเถิดหนา

พวกเขาเหล่าพระยา มาเที่ยวป่าพบสำคัญ

๏ ฟังท้าวกล่าวว่าเสร็จ จึงพระเพสนูกรรม์

แปลงกายเป็นทรายพลัน เที่ยวจรจันในพฤกษา

๏ วันนั้นพรานอัศสุรี เที่ยวพงพีล่ามฤคา

เพื่อนผูกส่วยมังสา ส่งอัตรามิเว้นวัน

๏ ครานั้นรายอัศสุรี พบมฤคท้าวเทวัน

เพื่อนจึงยิงต้นพลัน วิ่งผานผันในรัญวา

๏ แกล้งทำดังล้มลง แล้วพระองค์เดินเงยง่า

นายพรานคลานเข้ามา ใกล้เทวาพาตัวไป

๏ แต่เป็นดังเช่นนี้ พรานอัศสุรีเพื่อนขัดใจ

ทรายนี้ผิดวิสัย จะตามไปซ้ำให้ตาย

๏ เดินมาด่างุมงำ เพลาค่ำขึ้นต้นไม้

ที่ธาตุพระบาทใกล้ มีแก้วพรายครือสุริยา…

ใส่ความเห็น